หากพูดถึงนิสัยใช้ชีวิตประจำวันของผู้ปกครอง พ่อหรือแม่ เช่น การกิน การซื้อของ ทักษะทางอารมณ์ เรามักจะได้ยยินว่าสิ่งเหล่านี้มีผลต่อ นิสัยของลูกหลานโดยที่พ่อแม่ไม่รู้ตัวผ่านการเลี้ยงดู แล้วการใช้ชีวิตและนิสัยใช้เงิน การบริหารเงินของพ่อแม่หละ ส่งผลต่อลูกหลานของคุณหรือไม่

ตอนสมัยเด็กๆ พ่อ แม่หลายคนมักจะสอนให้เราหยอดกระปุกออมสิน โดยที่เราก็ไม่ได้ชอบเท่าไหร่ แต่การเขี้ยวเข็นและคำสอนก็ทำให้เราค่อยๆ เก็บเงินทีละเล็กละน้อยจนติดเป็นนิสัย พอโตมาก็อยากออมเงิน ลงทุน หรือเก็บเงินเองโดยไม่รู้ตัวบางคนเปลี่ยนไปเป็นความสนใจในการลงทุน

จากการสังเกตคนกลุ่มนึงที่ได้พูดคุย ก มีนิสัยการใช้เงินที่ไม่เป็นระบบ ชักหน้าไม่ถึงหลัง แต่ละเดือนไม่พอใช้ และยังต้องคอยหยิบยืมคนรอบข้าง อยากซื้อะไรแต่ไม่มีเงินสดก็ใช้บัตรเครดิตก่อน หากฟังเพียงแค่นี้ ก็คงคิดว่าอาจจะเป็นนิสัยที่ไม่รู้จักการใช้งานตอนยังเป็นวัยรุ่น แต่พอฟังได้ฟังหลายๆ เรื่องตั้งแต่เรื่องครอบครัว ชีวิตความเป็นอยู่ก็รู้ว่าพ่อแม่ของเค้า มีนิยสัยการใช้เงินที่ไม่เป็นระบบเหมือนกัน บางครั้งใช้เงินเกินตัว หยิบยืมเงินเพื่อนบ้านอยู่บ่อยๆ และมีหนี้นอกระบบ อีกทั้งตัวเค้าเองก็ยังไม่มีเงินฝาก ไม่มีคิดที่จะเก็บเงิน ก็พอจะสันนิฐานได้ว่า พฤติกรรมหรือนิสัยการใช้เงินของพ่อแม่ ก อาจส่งต่อตัวเค้าได้

เมื่อได้คุยกับ นาย ข ที่มีวิถีใช้เงินประหยัด ไม่ถึงกับเก็บเงินทั้งหมดที่ได้มา แต่ก็มีแบ่งไปใช้ซื้อความสุขตามประสาวัยรุ่นบ้าง ข มักจะคิดว่า ของที่อยากได้จะพิจารณาก่อนว่าเป็นสิ่งของที่ต้องการหรือเป็นสิ่งจำเป็น ควรซื้อเดี่ยวนั้น หรือรอเวลาไปก่อน เมื่อ ข เล่าเรื่องที่บ้านให้ฟังก็บพบว่า บ้านนาย ข อาศัยอยู่กับตา ยาย เมื่อตอนเด็ก ข ได้เงินไปโรงเรียนไม่เยอะ แต่ยาย ให้เงินอีกส่วนไว้ฝากออมทรัพย์ พอได้เงินจากผู้ใหญ่ช่วงเทศกาลต่างๆ ก็จะให้ยายเอาไปฝากธนาคารไว้ ทำให้ ข มีนิสัยอยากออมเงิน ให้ความสำคัญของการใช้เงินที่ถูกสอนมาจากยายก็เป็นได้

ทั้งนี้นิสัยการใช้เงินก็เป็นเหมือนเรื่องอื่น เช่น นิสัยชอบออกกำลังกาย นิสัยการกิน การคิด การทำงาน อื่นๆ ที่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลา เมื่อก่อนเราอาจจะไม่ชอบออกกำลังกาย แต่เดี่ยวนี้เปลี่ยนสนใจออกกำลังกายมากเพราะอยากเปลี่ยนแปลงตัวเอง เช่น เดียวกับกับการออมเงิน การใช้เงิน เมื่อก่อนอาจจะมีนิสัยทางการเงินที่ไม่ดี เดี่ยวนี้เปลี่ยนเป็นสนใจออมเงิน ลงทุนก็ได้

จากการสังเกตนิสัยของหลายๆ คนที่ได้พบเจอ ได้พูดคุย ได้สัมผัสทัศนคติ พอสรุปได้ว่า ถ้ายังอยากมีวินัยทางการเงิน มีนิสัยการใช้เงินที่ดี เราก็ควรมั่นฝึกให้เป็นนิสัย ทำเป็นประจำสม่ำเสมอ เมื่อสมองจำเรื่องนั้นๆ แล้วเราก็ไม่ต้องฝืนทำอะไร มันจะอยากทำเองโดยธรรมชาติ เหมือนที่ ข ถูกปลูกฝังมาตั้งแต่เด็ก วันใดวันหนึ่งหากเราเผลอกออกนอกลู่นอกทาง ตัวเราจะมีสัญญาณเตือนตัวเองให้กลับมาทำในสิ่งที่เคยทำ

ขอให้ผู้อ่านทุกท่าน ที่อยากมีนิสัยการใช้เงินที่เป็นระบบ วางแผนการเงิน ออมเงิน
แม้ว่าที่ผ่านมาจะเป็นยังไง วันนี้ยังเริ่มใหม่ได้ครับ